زنبورک JOW HARP

زنبورک

زنبورک JOW HARP که به آن هارپ یهودی هم گفته می‌شود یک ساز قدیمی با ساختاری به‌ظاهر ساده است. باستان‌ شناسان می‌گویند قدمت این ساز به قرن ۴ میلادی برمی‌گردد و اگرچه خواستگاه دقیق آن مشخص نیست، اما نخستین نقاشی‌های به‌دست آمده از ساز زنبورک نشان می‌دهد که ریشه آن به کشورهایی مثل مغولستان و چین برمی‌گردد.

ساز تیغه ای

در سازشناسی دسته‌بندی قطعی و مشخصی برای زنبورک تعیین نشده است، اما این ساز را می‌توان در دسته سازهای خودصدا یا تیغه ای قرار داد. در سازهای خودصدا تولید صدا به ارتعاش سیم‌ها یا دمیدن هوا بستگی ندارد و با ارتعاش بدنه خود ساز انجام می‌گیرد. در این سازها معمولا با ضربه انگشت یا ناخن یک طرف تیغه یا بدنه ساز فشرده می‌شود و با رها کردن آن و ارتعاش تیغه یا بدنه صدا ایجاد می‌شود. از جمله سازهای خودصدا یا تیغه ای به جز زنبورک JOW HARP می‌توان به کالیمبا اشاره کرد.

اجزای ساز زنبورک

ساز زنبورک JOW HARP از همان ابتدا از چوب، فلز، استخوان و به‌طور کلی چیزهایی ساخته می‌شد که در طبیعت و در دسترس انسان بود. این ساز از یک زبانه فلزی یا چوبی تشکیل شده که یک طرف آن به یک بدنه (فرام) گلابی‌ شکل وصل است. این بدنه یک حفره رزونانس را شکل می‌دهد که نوازنده آن را در دهان خود نگه می‌دارد و زبانه ساز را فعال می‌کند. به این صورت که یا با انگشت‌ها آن را به صدا در می‌آورد یا به میله‌ای که در انتهای ساز است ضربه می‌زند. نت‌هایی که با این ساز تولید می‌شوند بین ۴ تا ده نت از نت‌های هارمونیک‌ هستند. با این زبانه فقط می‌توان یک ارتفاع (زیر و بمی) را تولید کرد. در قرن ۱۸ نوازندگان خبره این ساز در اروپا از زنبورک‌هایی با دو زبانه و بیشتر در زیروبمی‌های متفاوت استفاده می‌کردند که گام‌های موسیقی را به طور کامل در بر می‌گرفت.